Η Χειρουργική των γνάθων είναι γνωστή και ως Ορθογναθική χειρουργική, διορθωτική χειρουργική γνάθων και χειρουργική άνω και κάτω γνάθου. Ο σκοπός της Ορθογναθικής χειρουργικής είναι να διορθώσει τις ανωμαλίες των οστών των γνάθων και να ευθυγραμμίσει τις γνάθους (άνω και κάτω) και τα δόντια καθώς και να βελτιώσει την λειτουργικότητα του Στοματογναθικού συστήματος και της αισθητικής του προσώπου. Περιληπτικά, η Ορθογναθική Χειρουργική μπορεί να βελτιώσει την εμφάνιση του προσώπου και να επαναφέρει το χαμόγελο στα χείλη σας.

Συνήθως, η Ορθογναθική χειρουργική είναι η καλύτερη διορθωτική επιλογή θεραπείας στην οποία η Ορθοδοντική θεραπεία από μόνη της, δεν μπορεί να επιλύσει τα υφιστάμενα προβλήματα στην σύγκλιση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ασθενείς χρειάζεται να έχουν σιδεράκια στα δόντια τους, όχι μόνο πριν την επέμβαση αλλά και κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η συνεργασία μεταξύ Ορθοδοντικού και Στοματογναθοπροσωπικού χειρούργου είναι απαραίτητη για να καθορίσει το κατάλληλο πλάνο θεραπείας που θα ταιριάζει στις δικές σας, προσωπικές ανάγκες.

Η Ορθογναθική επέμβαση πραγματοποιείται κάτω από γενική αναισθησία από τον Στοματικό και Γναθοπροσωπικό χειρουργό. Ανάλογα από την περίπτωση, η διάρκεια της επέμβασης κυμαίνεται μεταξύ μιας και έξι ωρών και οι ασθενείς χρειάζεται να νοσηλευτούν για ένα βράδυ. Ιδανικά, η Ορθογναθική χειρουργική ενδείκνυται  αφού ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του ατόμου. Αυτό συμβαίνει κυρίως κοντά στην ηλικία των 16 με 18 χρόνων για τα κορίτσια και κοντά στην ηλικία των 17 με 21 χρόνων για τα αγόρια.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί κάποιος να επιλέξει να υποβληθεί σε Ορθογναθική χειρουργική επέμβαση. Η διορθωτική επέμβαση της άνω και κάτω γνάθου μπορεί να βοηθήσει:

• Στη διευκόλυνση της μάσησης και του δαγκώματος και να βελτιώσει την συνολική εμπειρία και αίσθηση μάσησης.
• Στη διορθώση προβλημάτων που σχετίζονται με την κατάποση ή/και την ομιλία
• Στη μείωση της εκτεταμένης τριβής και φθοράς των δοντιών
• Στη διόρθωση προβλημάτων κλείσιμου του στόματος ή προβλήματα που σχετίζονται με το ορθό ταίριασμα του δαγκώματος (όταν για παράδειγμα οι τραπεζίτες ακουμπούν μεταξύ τους αλλά τα μπροστινά δόντια όχι – ανοιχτό δάγκωμα. Όταν τα πάνω μπροστινά δόντια ή τα κάτω μπροστινά δόντια προεξέχουν των οπίσθιων δοντιών)
• Στη διόρθωση ασυμμετριών προσώπου όπως αυξημένη οριζόντια πρόταξη, υπερσύγκλειση, πρόσθια σταυροειδής σύγκλειση, οπίσθια σταυροδοντία, μικρό πηγούνι κλπ.
• Στο κλείσιμο των χειλών ώστε να γίνεται ευκολότερα και πιο άνετα
• Στην ανακούφιση του πόνου που προκαλείται από το σύνδρομο των Κροταφογναθικών αρθρώσεων και άλλων προβλημάτων των γνάθων
• Στη διόρθωση τραυμάτων του προσώπου ή μετατραυματισμών ή άλλων γενετικών ανωμαλιών
• Στη διόρθωση δυσλειτουργιών της αναπνοής

Μερικές φορές, ενέργειες όπως μια σάρωση 3D, προσωρινές συσκευές ορθοδοντικής αγκύρωσης (προσωρινοί ορθοδοντικοί μηχανισμοί) και άλλα τεχνολογικώς καθοδηγούμενα εργαλεία, μπορεί να είναι χρήσιμα στο να βοηθήσουν την κίνηση των δοντιών, να μειώσουν τον χρόνο που οι ασθενείς φορούν τα σιδεράκια ακόμα και να εξαλείψουν την ανάγκη για Ορθογναθική επέμβαση, αυτό όμως δεν συμβαίνει πολύ συχνά.

Από την άλλη, η Ορθογναθική Χειρουργική απαιτεί σταθερές διαδικασίες και απαραίτητη προετοιμασία. Συνήθως, τα σιδεράκια μπορούν να τοποθετηθούν από τον Ορθοδοντικό λίγες μέρες πριν την επέμβαση. Στις πλείστες περιπτώσεις οι Ορθοδοντικοί μηχανισμοί (σιδεράκια) πρέπει να φοριούνται για κάποιους μήνες πριν από την προγραμματισμένη επέμβαση. Η ορθοδοντική θα βοηθήσει τα δόντια να ευθυγραμμιστούν και να φτάσουν στα επιθυμητά σημεία.

Μια Ορθογναθική επέμβαση σχεδιάζεται και πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον Ορθοδοντικό και ένα καταρτισμένο Στοματικό και Γναθοπροσωπικό χειρούργο. Οι δυο τους εργάζονται στενά για να αποφασίσουν το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας. Κατά τον σχεδιασμό της διορθωτικής επέμβαση της άνω και κάτω γνάθου, οι ιατροί σας θα χρειαστούν 3D Πανοραμική ακτινογραφία, πλάγια κεφαλομετρική, φωτογραφίες και μοντέλα των δοντιών επειδή αποτελούν μέρος της διαδικασίας σχεδιασμού της επέμβασης. Με την ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, ο τρισδιάστατος σχεδιασμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κατευθύνει τον Στοματικό και Γναθοπροσωπικό χειρουργό κατά την επέμβαση στο να διορθώσει και να προσαρμόσει την θέση του τμήματος της γνάθου για το βέλτιστο αποτέλεσμα.

Γενικά, μια Ορθογναθική επέμβαση είναι ασφαλής όταν πραγματοποιείται από έναν έμπειρο Στοματικό και Γναθοπροσωπικό Χειρούργο. Όμως, όπως σε όλες τις περιπτώσεις, ενδεχόμενος να υπάρξουν ρίσκα και πιθανές επιπλοκές αν και αυτό συμβαίνει σπάνια. Κάποιες επιπλοκές ή προβλήματα  που μπορούν να συμβούν είναι τα εξής:

• Κάταγμα γνάθου
• Απώλεια αίματος
• Μόλυνση
• Τραυματισμός νεύρου
• Απώλεια μέρους της γνάθου
• Ανάγκη για ενδοδοντική θεραπεία σε επιλεγμένο δόντι/α
• Υποτροπή της γνάθου στην αρχική θέση
• Προβλήματα πόνου στις αρθρώσεις των γνάθων και στο ταίριασμα του δαγκώματος
• Αμφιβολία αισθητικού αποτελέσματος

Όπως οι περισσότερες επεμβάσεις που γίνονται κάτω από γενική αναισθησία, οι επόμενες ημέρες μπορεί να είναι λίγο δύσκολες. Ένας ασθενής που υποβάλλεται σε Ορθογναθική επέμβαση ενδεχομένως να βιώσει:

• Πρήξιμο (συνήθως διαρκεί μερικές εβδομάδες)
• Δυσφορία (Σχεδόν σπάνια δεχόμαστε παράπονα για πόνο αλλά για δυσφορία)
• Δυσκολία κατά την μάσηση τροφής για μερικές ημέρες (Αυτό όμως επιλύεται με την χορήγηση κατάλληλης διατροφής με τη λήψη θρεπτικών συμπληρωμάτων)
• Ανάμεικτα συναισθήματα μέχρι την πλήρη προσαρμογή με την νέα εμφάνιση του προσώπου. Μια διακύμανση στη συναισθηματική κατάσταση θεωρείται φυσιολογική μέχρι την υιοθέτηση από τον ασθενή της καινούργιας του εικόνας

Η Ορθογναθική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί στην άνω γνάθο, στη κάτω γνάθο, στο πηγούνι ή με οποιοδήποτε πιο πάνω συνδυασμό. Το χειρουργείο γίνεται μέσα από το στόμα του ασθενή για να αποφεύγονται οποιεσδήποτε εξωτερικές ουλές στο πρόσωπο, στην περιοχή γύρω από τις γνάθους και το στόμα ή και στο πηγούνι. Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις, μικρές τομές ίσως να χρειαστεί να γίνουν στο εξωτερικό του στόματος, εκεί όπου επιβάλλεται και δεν υπάρχουν άλλες πιθανές επιλογές.

Ο Στοματογναθοπροσωπό χειρουργός προχωρεί σε κοπή (τομή) στα οστά των γνάθων και τα μετακινεί στη νέα, σωστή θέση. Είναι μικρές, από 4 μέχρι 8 χιλιοστά σε μήκος και 1.3 με 2 χιλιοστά σε διάμετρο.  Μόλις επιτευχθούν οι επιθυμητές κινήσεις των γνάθων, μικρές πλάκες και βίδες χρησιμοποιούνται για να σταθεροποιήσουν τα οστά στη νέα τους θέση. (Για όσους αναρωτιούνται πόσο μεγάλες είναι οι βίδες, το μόνο που χρειάζεται να γνωρίζετε είναι ότι είναι μικρότερες από ένα υποστήριγμα το οποίο χρησιμοποιείται στα ορθοδοντικά σιδεράκια και ενσωματώνονται με τον χρόνο στην δομή του οστού, χωρίς καν να τα νιώθετε)

Όπου απαιτείται επιπλέον οστό στην γνάθο, ο γιατρός σας, μπορεί να προσθέσει όσο χρειάζεται μεταφέροντας από τον γοφό, το πόδι ή τις πλευρές και έπειτα το ασφαλίζει προσεκτικά στην περιοχή με πλάκες και βίδες. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, το οστό μπορεί να αναμορφωθεί για να προσφέρει καλύτερη εφαρμογή αλλά αυτό εναπόκειται πάντα στην ιδιαιτερότητα του κάθε ενός περιστατικού ξεχωριστά.

Με την χειρουργική επέμβαση της άνω γνάθου (Οστεοτόμια άνω γνάθου), γνωστή και ως Le Fort I Osteotomy, μπορούμε να διορθώσουμε:

• Προγναθισμό και Οπισθογναθισμό (Μια γνάθος που είτε εξέχει είτε είναι τραβηγμένη προς τα μέσα αντίστοιχα)
• Σταυροδοντία
• Ανοιχτό δάγκωμα
• Χασμοδοντία
• Πόσο λίγο ή πολύ πρέπει να φαίνονται τα δόντια
• Υποπλασία μέσου προσώπου (Reduced facial growth of the middle of the face) (Μειωμένη ανάπτυξη του μέσου προσώπου)

Ο χειρούργος που πραγματοποιεί την επέμβαση της άνω γνάθου κόβει το οστό πάνω από τα δόντια, ούτως ώστε ολόκληρη η άνω γνάθος, συμπεριλαμβανομένου και του ουρανίσκου αλλά και των πάνω δοντιών, να μπορούν να μετακινηθούν ως ένα ή περισσότερα τμήματα. Έπειτα, τα πάνω δόντια και η γνάθος μετακινούνται στην σωστή θέση για να εφαρμόσουν σωστά με τα υπόλοιπα δόντια.

Αυτή η διαδικασία προσδιορίζεται πριν την επέμβαση με την βοήθεια ειδικών λογισμικών και άλλων εργαλείων μοντελοποίησης. Ο σχεδιασμός με τη χρήση τεχνολογικών μέσων μπορεί επίσης να προσδιορίσει την επιπλέον ορθοδοντική εργασία που πρέπει να γίνει, για να βοηθήσει στην διόρθωση οποιωνδήποτε διαφορών που ίσως παραμείνουν μετά την επέμβαση.

Τέλος, μόλις η γνάθος ευθυγραμμιστεί, ο χειρούργος θα τοποθετήσει πλάκες και βίδες για να στηρίξει το οστό στη νέα θέση του.

Με την χειρουργική επέμβαση της κάτω γνάθου, γνωστή και ως Οστεοτομία της κάτω γνάθου μπορούμε να διορθώσουμε:

• Υποπλαστική κάτω γνάθο
• Υπερπλαστική κάτω γνάθο
• Ασυμμετρίες

Ο Στοματικός και Γναθοπροσωπικός χειρούργος που πραγματοποιεί  την χειρουργική επέμβαση της κάτω γνάθου, κόβει το οστούν της γνάθου για να μεταφέρει στο ενδεδειγμένο σημείο ανάλογα με το είδος της οστεοτομίας. Πάλι, ειδικές πλάκες και βίδες κρατούν το οστό της γνάθου κατά την διάρκεια της περιόδου επούλωσης

Όταν ολοκληρωθεί η διορθωτική Ορθογναθική επέμβαση  ο Στοματικός και Γναθοπροσωπικός χειρούργος που σας χειρούργησε θα σας παράσχει όλες τις απαραίτητες οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσετε μετά την επέμβαση. Συνήθως, οι οδηγίες αυτές περιλαμβάνουν:

• Νέα, προσωρινή διατροφή. Ποιες τροφές μπορείτε να φάτε και ποιες πρέπει να αποφύγετε
• Πως να επιτύχετε καλή στοματική υγιεινή
• Αποφυγή καπνικών προϊόντων
• Αποφυγή έντονης δραστηριότητας
• Φαρμακευτική αγωγή για έλεγχο δυσφορίας
• Χρονοδιάγραμμα επιστροφής στην εργασία, το σχολείο και άλλες υποχρεώσεις (Συνήθως ο χρόνος αυτός εκτιμάται από μια έως τρείς εβδομάδες)

Όταν ένας ασθενής υποβληθεί σε Ορθογναθική Χειρουργική επέμβαση, η ολοκληρωτική επούλωση και ανάρρωση είναι μια σχετικά χρονοβόρα διαδικασία. Η αρχική διαδικασία επούλωσης συνήθως διαρκεί περίπου τρεις εβδομάδες μετά την επέμβαση. Μέχρι όμως να επιτευχθεί το πλήρες και τελικό αποτέλεσμα, πιθανόν να περάσουν τρεις με έξι μήνες. Παρόλα αυτά, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γιατί οι περισσότεροι ασθενείς επιλέγουν να επιστρέψουν πίσω στις καθημερινές τους ασχολίες (όπως δουλειά, σπουδές κ.α.) μετά από μια μέχρι τρεις εβδομάδες μετά την ημέρα που υποβλήθηκαν σε Ορθογναθική Χειρουργική επέμβαση.

Η οστική επούλωση της γνάθου επιτυγχάνεται λίγες εβδομάδες μετά την επέμβαση. Αυτή συμβαίνει όταν ο Ορθοδοντικός επιστρέφει για να τελειώσει με την ευθυγράμμιση των δοντιών. Όμως, αυτό δεν είναι και το τέλος της διαδικασίας καθώς, ολόκληρη η Ορθοδοντική διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μέχρι και μερικούς μήνες για να τερματιστεί. Όταν οι ορθοδοντικοί μηχανισμοί αφαιρεθούν, ο Ορθοδοντικός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει συγκρατητές (retainers) για να στερεώσει τις οδοντικές θέσεις.

Όπως έχει ήδη εξηγηθεί πιο πάνω, η Ορθογναθική χειρουργική επέμβαση διορθώνει την ευθυγράμμιση των γνάθων και των δοντιών. Συνεπώς, μια σημαντική επέμβαση όπως αυτή μπορεί να:

• Βελτιώσει τη λειτουργικότητα των γνάθων και των δοντιών
• Ισορροπήσει την εμφάνιση του προσώπου
• Ωφελήσει την συνολική υγεία με το να βελτιώσει τον ύπνο, την μάσηση, την κατάποση και την αναπνοή
• Βελτιώσει δυσλειτουργίες λόγου
• Καλλωπίσει την συνολική εμφάνιση
• Αυξήσει την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση
• Φέρει αρμονία και όμορφο χαμόγελο

Ο Γναθοπροσωποχειρουργός εκτελεί τις επεμβάσεις Ορθογναθικής Χειρουργικής με θεαματικά αποτελέσματα όσον αφορά την αισθητική του προσώπου, εκτός από την λειτουργικότητα του στοματογναθικού συστήματος.  Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις, η τελειοποιήση της αισθητικής του προσώπου μπορεί να απαιτεί συνδυασμό άλλων διαδικασιών όπως είναι η βλεφαροπλαστική, η επέμβαση στο μασητήρα, η απομάκρυνση του παρειακού λίπους και η ρινοπλαστική. Αυτές οι επεμβάσεις μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με την Ορθογναθική Χειρουργική επέμβαση.

Σαν υπενθύμιση, να έχετε υπόψη ότι η Ορθογναθική Χειρουργική Επέμβαση μπορεί να γίνει τόσο στην πάνω και κάτω γνάθο όσο και στο πηγούνι ή με οποιονδήποτε από τους προηγούμενους συνδυασμούς. Η διαδικασία της χειρουργικής επέμβαση πηγουνιού είναι γνωστή και ως «Γενειοπλαστική» και γίνεται συνήθως για να διορθώσει ένα μικρό πηγούνι που συχνά συνοδεύεται με μια προεξέχουσα κάτω γνάθο που μερικές φορές φαίνεται έντονα.

Στην ίδια χειρουργική επέμβαση, ο χειρούργος ιατρός μπορεί να μετακινήσει την γνάθο και να ανακατασκευάσει το πηγούνι. Αυτό γίνεται με το κόψιμο ενός κομματιού από το οστό του πηγουνιού στο μπροστινό μέρος της γνάθου και μετά προωθείται στη νέα θέση με την χρήση των απαραίτητων πλακών και βιδών.

Η βλεφαροπλαστική είναι η μέθοδος που μπορεί να διορθώσει τις ατέλειες γύρω από τα μάτια, που είναι ίσως και η πιο ευαίσθητη περιοχή του προσώπου καθώς δέχεται ευκολότερα τα σημάδια του χρόνου. Αποτελεί μια από τις πιο συχνές επεμβάσεις στην αισθητική του προσώπου αφού δίνει την δυνατότητα της μείωσης των ρυτίδων και των σακούλων γύρω από τα μάτια.

Μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με την Ορθογναθική Χειρουργική Επέμβαση

Η Ρινοπλαστική θεωρείται ως ακόμα μια επέμβαση με διττό χαρακτήρα και συχνά επανορθωτικό. Αφενός γιατί επιλύει λειτουργικά προβλήματα όπως είναι η αναπνοή, η όσφρηση, η γεύση και αφετέρου, γιατί διορθώνει την αισθητική εμφάνιση της μύτης. Μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με άλλξη επέμβαση στο πρόσωπο

Μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με την Ορθογναθική Χειρουργική Επέμβαση

Η απομάκρυνση παρειακού λίπους γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στην Στοματική και Γναθοπροσωπική χειρουργική. Είναι μια μέθοδος που μας βοηθάει να απαλλαχτούμε από αφράτα μάγουλα και το περιττό, ανεπιθύμητο λίπος στο πρόσωπο καθώς όπως φαίνεται, το παρειακό λίπος δεν ανταποκρίνεται στην απώλεια βάρους. Επιπρόσθετα, αυτή είναι μια διαδικασία που μπορεί να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με άλλες επεμβάσεις προσώπου και δίνει ένα πιο καλοσχηματισμένο πρόσωπο.

Μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με την Ορθογναθική Χειρουργική Επέμβαση.

Η μείωση του μασητήρα μυός, είναι η διαδικασία που ο μυς του κάτω προσώπου μειώνεται. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε ασθενείς που επιζητούν ένα ομαλότερο, λιγότερο τετραγωνισμένο σχήμα προσώπου και σε όσους βιώνουν ασυμμετρία στο πρόσωπο ως αποτέλεσμα ενός υπερβολικά μεγάλου μασητήρα μυος από την μια πλευρά.

Μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με την Ορθογναθική Χειρουργική Επέμβαση.